Bij business development denk je niet direct aan de culturele sector. Toch krijgt de term ook in deze sector steeds meer voet aan de grond. Omdat je met business development partnerships opbouwt, zeker ook internationaal. Dat bewijzen diverse creatieven van Nederlandse bodem. Onder de vlag van Brabant C en Dutch Design Foundation togen zij in maart 2019 naar Texas voor een bezoek aan South by Southwest (SXSW). Vier creatieven over hun ervaringen in The States.

De feiten op een rij: SXSW is een jaarlijks evenement in Austin, Texas, op het gebied van muziek, film, digital storytelling en digitale cultuur. Met film-, interactieve media- en muziekevents en tal van conferenties, workshops en paneldiscussies. Het is een van de weinige festivals waar zakelijkheid en creativiteit samenkomen. SXSW begon in 1987 en trekt inmiddels 70.000 betalende bezoekers en nog eens 400.000 voor de gratis activiteiten. De prijs voor een festivalbadge ligt tussen de $ 1000 en $ 1350. De economische impact lag in 2019 rond de $ 370 miljoen. Opmerkelijk: muziekbands betalen hun eigen reis en verblijf en krijgen een polsbandje voor de muziekevents.

Kansen
Joy Arpots, scout bij Brabant C, bezocht in 2018 het festival en concludeerde dat het aandeel Brabantse creatieven ver onder de maat was. En dus werden Brabantse stakeholders gemobiliseerd om de kansen van het internationale platform te benutten voor de regio Brainport. Met succes. In oktober 2018 maakte een delegatie uit Texas kennis met de Nederlandse creatieve industrie tijdens het Amsterdam Dance Event en de Dutch Design Week. In maart 2019 volgde een tegenbezoek van een afvaardiging van Brabant C en Dutch Design Foundation. Met in haar kielzog een aantal creatieven vanuit New Dutch Wave, het Nederlandse platform op SXSW.

Warme Sheltersuit
Modeontwerper en sociaal ondernemer Bas Timmer gooide in Texas hoge ogen met zijn Sheltersuit. Sinds 2014 deelde hij al 6.000 Sheltersuits uit aan daklozen en vluchelingen. De wind- en waterdichte jas annex slaapzak wordt gemaakt van oude slaapzakken en restmaterialen van textielbedrijven. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt produceren ze. Duurzaam en verantwoord dus. Timmer, die met met zijn innovatieve ontwerp de Dutch Design Award won, ging mee naar SXSW. “Ik heb het internationale licht gezien”, vertelt hij vanuit New York, waar zijn droom om met zijn ontwerpen wereldwijde impact te maken zich ontrolt. “Ik heb mijn huis opgezegd, mijn auto verkocht en ben nu hier om Sheltersuit uit te rollen in Noord-Amerika. Toen ik tijdens SXSW al die daklozen zag, wist ik dat ik hier moet zijn. De overheid doet niets, maar hier zit wel het grote geld om ze te helpen.”

Timmer rolt deze dagen van de ene meeting in de andere, ontmoet celebrities en zit met invloedrijke CEO’s aan tafel. Maar nuchtere Hollander als hij is, laat hij zich niet gek maken. “Ondernemen in het kapitalistische Amerika werkt heel anders; de miljoenen vliegen je om de oren, maar daarmee is de deal nog niet gesloten.”

Los van The States bruist Timmer van de plannen. Zo zit hij in augustus in Kaapstad om Sheltersuit in Afrika te laten landen, ook weer indirect dankzij zijn bezoek aan SXSW. Wat hij andere creatieven wil meegeven die de internationale stap willen maken? “Ga voor je droom en laat je niet tegenhouden door angst. De grootste obstakels praat je jezelf aan. Als je daar overheen stapt, kom je verder.”

Productenreeks Kozie
Ook voor product designer Roos Meerman en podiumkunstenaar Tom Kortbeek heeft SXSW een grote impact. Samen ontwikkelden ze de muzikale gezondheidsproducten Kozie voor mensen met dementie. Ontstaan uit hun kunstproject Tactile Orchestra, een interactief wandobject dat met smart textile technologie reageert op aanraking. Bij iedere aanraking klinkt een instrument en als meerdere mensen het wandobject aaien, klinkt een heel strijkorkest. Het object stond afgelopen jaar op de tentoonstelling ‘Design for the senses’ in het Cooper Hewitt Design Museum in New York, vanaf september is het te beleven in een Deens museum. “Tactile Orchesta vormde de basis voor Kozie”, vertelt Meerman. “KozieWe is een aangepast wandobject vol bos- en stadsgeluiden, bedoeld om de zintuigen en onderling contact te stimuleren. KozieMe is een daarvan afgeleid kussen voor individueel gebruik.”

Wat hun presentaties tijdens SXSW opleverden? “Het vertrouwen dat wat we doen veel potentie heeft, ook internationaal”, zegt Kortbeek. “Op z’n Amerikaans werd er heel bewonderend gereageerd en direct in mogelijkheden gedacht. Iedereen daar staat wagenwijd open voor contact. We hebben bijvoorbeeld met iemand van het Google-project Magenta koffie gedronken en contacten gelegd met universiteiten. De uitdaging is nu om het momentum vast te houden en de contacten lauwwarm. Eerst willen we Kozie neerzetten in Nederland en omringende landen. Met de benodigde investeringen voor certificering van medische hulpmiddelen hopen we dan de stap naar Amerika te kunnen zetten.” Zijn tip voor andere creatieven: “Maak je aanbod heel concreet en zorg voor een goede voorbereiding; wie wil je wanneer spreken en hoe kom je in contact. Zo maak je van je reis meteen een handelsmissie.”

Symphonic Cinema
Voor filmmaker Lucas van Woerkum was SXSW een introductie in de Amerikaanse film- en muziekwereld. Zijn Symphonic Cinema is een uniek format, waarin beeld en geluid op innovatieve wijze samensmelten tot een nieuw genre. Zittend in het orkest, stuurt Van Woerkum (zelf ooit hoornist) met een touchscreen het grote scherm ter plekke aan. Doordat hij elk shot apart kan aansturen, kan hij de film live aanpassen aan de muziek. “Dat zorgt elke uitvoering weer voor een andere dynamiek.” Wat Van Woerkum er óók mee creëert: een grotere toegankelijkheid van klassieke muziek voor nieuw publiek en een verdieping in de beleving voor het bestaande publiek.

Symphonic Cinema trekt inmiddels wereldwijd volle zalen; van Beijing tot Taiwan, van Praag tot Londen. Het bezoek aan SXSW leverde Van Woerkum nog meer internationale contacten op. “Amerika is voor ons een interessante markt en we waren al langer bezig om daar binnen te komen. We zijn nu met achttien orkesten in gesprek. En we hebben contact met een topman van Sony die werkt aan nieuwe projectiemogelijkheden. Omdat we elkaar kunnen versterken, blijkt ons gesprek voor zo’n man net zo waardevol als voor ons.”

Nog een wapenfeit: voor zijn vijfde filmproductie (première februari 2020, red.) gaat Van Woerkum werken met internationale topacteurs. “Ongetwijfeld ook een gevolg van SXSW”, zegt hij. “Dat je geprogrammeerd staat op zo’n gerenommeerd festival doet dus echt wel iets. Uiteindelijk gaat het er toch om dat je met de juiste mensen in contact komt.”